Ο σεισμός της περασμένης βδομάδας με επίκεντρο στο Νιού Τζέρσεϋ που έγινε αισθητός στην πόλη της Νέας Υόρκης είχε κάτι από συνάθροιση πνευματιστών, οι οποίοι επιθυμούν ν’ ακούσουν τη φωνή και την ιστορία ξεχασμένου ανθρώπου, πεθαμένου για αιώνες. Ο πεθαμένος στην προκειμένη περίπτωση είναι ένας προγενέστερος ωκεανός, ο Ιαπετός. Στη μυθολογία Τιτάνας, γιός του Ουρανού και της Γαίας και πατέρας του Άτλαντα. Ένας ωκεανός που γεννήθηκε, υπήρξε και χάθηκε όπως κάθε άλλο χαρακτηριστικό του προσώπου τη Γης: διαρκώς εξελισσόμενο αλλά οικείο και αμετάβλητο στη στιγμή της κόρης των ανθρώπινων ματιών και χρόνου.

Θα κρατήσω την ιστορία γοητευτική, δεν θα την πνίξω στη λεπτομέρεια. Γράφω έτσι ότι στο τέλος του κύκλου της ζωής του ο Ιαπετός είχε χαρακτηριστικά Ειρηνικού, ήταν κυκλωμένος από ζώνες υποβύθισης, όπως το δαχτυλίδι της φωτιάς του σύγχρονου μεγαλύτερου ωκεανού. Οι ζώνες αυτές έτρωγαν τη σάρκα του Ιαπετού, τον ωκεάνιο φλοιό του, σέρνοντας τον κάτω και πίσω στο μανδύα να λιώσει, να ανακυκλωθεί. Η σύγκλιση των λιθοσφαιρικών πλακών έφερε λοιπόν την υπερήπειρο της Γκοντβάνα σε σύγκρουση με τη Λαυρεντία, την αρχαία Βόρεια Αμερική (και κομματιού της Ευρώπης), και ήταν μέρος της όλης διαδικασίας γέννησης της μεγίστης, της Πανγαίας.

Ζώνες σύγκλισης, σεισμογενείς και κατακερματισμένες από ρήγματα. Η τελική σύγκρουση δημιούργησε τα Απαλάχια όρη, αντίστοιχα των δικών μας χρονικά Ιμαλαΐων που είναι παιδί της σύγκρουσης της Ινδίας με την Ασία. Τα Απαλάχια τον καιρό του θανάτου του Ιαπετού ήταν μάλλον η ψηλότερη οροσειρά του πλανήτη.

Οι παλιές ρηγματώσεις εξακολουθούν να υφίστανται, αν και κάτω από διαφορετικές στρεσογόνες καταστάσεις (εντατικό πεδίο αν μιλήσουμε τεχνικά). Κάπου κάπου, αραιά και που, θυμούνται και δίνουν σεισμούς, ιστορικά μικρού μεγέθους. Αν και τίποτα δεν αποκλείει να δώσουν σεισμό μεγαλύτερο. Και καθώς ο φλοιός της Γης στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ είναι γέρικος και κρύος, η πιθανότητα είναι να τον νιώσουμε - και με αυτό εννοώ σε ένταση - περισσότερο καταστροφικά από σεισμό ίδιου μεγέθους που θα συνέβαινε σε ενεργή τεκτονική περιοχή, η οποία είναι θερμότερη.

Διαισθητικά θα το καταλάβετε αν σκεφτείτε ποιο σίδερο θα νιώσει περισσότερο το χτύπημα από σφυρί. Ένα ξεχασμένο έξω στο κρύο ή ένα καυτό και πυρακτωμένο μέσα στη φωτιά του σιδερά;

Και η ανατολική ακτή των ΗΠΑ μπορεί να δώσει μεγάλους σεισμούς: Τσάρλεστον, Νότια Καρολίνα, 1886. Το μέγεθος του υπολογίστηκε σε 7,3  και η έντασή του στην κλίμακα Μερκάλι σε Χ: εξαιρετικά καταστροφικός. Οι νεκροί (τότε) έφτασαν στους 60.