Άτακτος, αλλά αποδεκτός στην τουρκική κοινωνία, ο Ρεζέπ Ταγίπ Ερτογάν από τον μαυροθαλασσίτικο Ριζούντα, πρίν προεδρεύσει στην χώρα του, υπήρξε εξαιρετικά δραστήριος πολιτικός, από ένα κελλί φυλακής έως και κυρίαρχος στην πρώτη εικοσαετία του 21ου αιώνα. Η πρώτη δεκαετία του ήταν αναμενόμενα δυναμική, αλλά η κρίσιμη τομή της σταδιοδρομίας του ήταν η επικράτησή του στο πραξικόπημα εναντίον του, το καλοκαίρι του 2016.
Κλειδί της αλλαγής του ήταν η φήμη πως υποκινητής υπήρξε ο Γκιουλέν, ένας επιδραστικός χαναφίτης, αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ, που φέρεται να επιδρά σε μια μεγάλη ομάδα συμπατριωτών του, συχνά ομογενών, στο τομέα της εκπαίδευσης κυρίως. Ατεχνώς θυμίζει την επιρροή του Χομεϊνί, στο προ δεκαετιών Ιράν, αλλά και τον Γεννάδιο Σχολάριο εναντίον των ενωτικών τάξεων του Βυζαντίου.
Μετά το πραξικόπημα που κατεστάλη με αυστηρότητα, άλλαξαν πολλά στοιχεία της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, μια παλαιότερη, αλλά επαναφορτισμένη θεωρία της «γαλάζιας πατρίδας», δυναμική επιστροφή σε ύπαρξη τουρκικού κράτους της Κύπρου, άρνηση των νησιών να έχουν υφαλοκρηπίδα, ανασκαφή στις προ αιώνος συνθήκες για να προκύψουν «Λάθη» στην ελληνική πολιτική συμπεριφορά, τρελές αγελάδες στην ερμηνεία παράξενων θαλάσσιων συνόρων υπέρ της Τουρκίας στην Μεσόγειο, ένα εκνευριστικό γκρινιάρικο μοιρολόι για την Φρόντεξ, τους Αρμένηδες, και η κόντρα για εξοπλιστικά ζητήματα με τις ΗΠΑ και τεχνητή παραμόρφωση των θαλασσίν εκτάσεων μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, που «αποδίδει» έλλειψη υγρών συνόρων μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας.
Πέρα από την πολιτική της χώρας μας απέναντι σε αυτό το κατάντημα της γείτονος, η κατάσταση δεν είναι αβλαβής και γρούτσου-γρούτσου. Υπάρχει διάσταση απόψεων για τους εξοπλισμούς, υπάρχει δαχτυλάκι ρωσικό, όχι επίφοβο αλλά το συντηρούν για να βρίσκεται, και η Τουρκία δεν διαθέτει πολλά εργαλεία για μείζονα ρόλο στην Μαύρη θάλασσα. (Αν η Ελλάδα ξεκινούσε εκστρατεία «Κόκκινης Μηλιάς» σε αντίπραξη με την «Γαλάζια πατρίδα», η πολιτική συγκυρία θα ήταν διαφορετική).
«Χάγη» δεν πρόκειται να υπάρξει, και να υπάρξει θα καταντήσει άλυτος γρίφος. Τα τουρκικά «παράπονα» για αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών και άλλες αηδίες, εύκολα θα εξανεμίζονταν εάν τρεις ή τέσσερις ελληνικές μεραρχίες και όπλα, μετονομάζονταν, δίχως να κουνηθούν σε μια μορφή στρατοχωροφυλακής που είναι ακμάζων θεσμός στην έναντι ακτή.
Στα τελευταία χρόνια, η φιλική προς την Τουρκία στάση της Γερμανίας, που ισχύει για έναν αιώνα, αποκτά θλιβερούς συμμάχους μέλη της Ε.Ε που δεν «τα παίζουν» οι έμποροι όπλων, όπως την Ισπανία.
Να θυμίσω πως παλαιότερα, επί Οθωμανών και επί Σουλειμάν Κανονού, δεν υπήρχε γαλλικά αντιπάθεια στο χαλιφάτο. Για παράδειγμα, όταν ο Μπαρμπαρόσα πολιόρκησε την Κέρκυρα με τον στόλο του, γαλεάσες και γαλέρες γαλλικές στάλιζαν αστεροειδώς με μέτωπο την Αδριατική, μη και μπουκάρουν Αψβούργοι και Βενετσιάνοι εναντίον των Τούρκων. Ειδικοί απεσταλμένοι από την Γαλλίας, ξόδεψαν πολλά χρόνια για να κατανοήσουν τους οθωμανικούς θεσμούς, αφήνω τον Γάλλο Ναύαρχο που είχε εγκατασταθεί στη Σμύρνη για να ελέγχει τους κουρσάρους. Πρέπει να περιμένουμε αμφότερους τους Ναπολέοντες για να βλάψουν μουσουλμανικές χώρες τον 19ον αιώνα.
Από την Τουρκιά το μόνο «εύρημα» ήταν το «Μάλτα γιοκ». Αυτά πρέπει επειγόντως να μπούνε στο ψυγείο και να μη επαναληφθούν βιασύνες όπως αυτή υπέρ του Κλεμανσώ που μας έβαλε να στήνουμε μέτωπα στην Κριμαία.
Το γρανάζι της Ιστορίας που τρίζει (τρίτο μέρος)