Skip to main content
Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2024
Εκδοτικό δελτίο για την περασμένη βδομάδα

Το βιβλίο της εβδομάδας είναι σίγουρα ο Σίνγκερ [Isaac Bashevis Singer (1903[;]–1991)]  που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δώμα:

https://domabooks.gr/shop/erotas-kai-exoria-1291#attr=

Εγώ διάβασα το έργο του και εδώ: https://www.loa.org/writers/111-isaac-bashevis-singer. Όπως θα δείτε, υπάρχει μια διχογνωμία σχετικά με την ημερομηνία γέννησης (Ας σημειωθεί ότι η ελληνική Εθνική Βιβλιοθήκη έχει το έτος 1904). Ούτως ή άλλως πρόκειται για αυτοβιογραφία, θα σας καλύψει η ανάγνωση: A Little Boy in Search of God (1976) «Ένα μικρό αγόρι σε αναζήτηση του θεού»; A Young Man in Search of Love (1978) «Ένας νέος άντρας σε αναζήτηση του έρωτα»; and Lost in America (1981) «Χαμένος στην Αμερική». Η τριλογία. «Μια καλή αφορμή για όσους δεν τον ξέρουν να τον μάθουν και για όσους τον γνωρίζουν ήδη να τον ξαναδιαβάσουν» [©Kirkus Reviews]. Η πρώτη ελληνική μετάφραση για τον συγγραφέα είναι σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη η εξής (1986): 

https://catalogue.nlg.gr/Record/b.199321

Μην σας παραπλανήσει το εξώφυλλο. Ανήκει σε άλλο βιβλίο. Βλέπω στην ίδια βιβλιοθήκη ένα βιβλίο (1988) με τον ίδιο τίτλο που έχουν οι εκδόσεις Το δώμα: 

https://catalogue.nlg.gr/Record/b.200252

Είναι άραγε προηγούμενη μετάφραση συντετμημένη; Δεν το ξέρω το βιβλίο. Απλώς είναι πολύ λιγότερες σελίδες και μπαίνω σε σκέψεις. Σύμφωνα με την Πολιτεία το πρώτο βιβλίο στα ελληνικά είναι άλλο και αυτό βγήκε το 1981. Σκέψου να θέλει κανείς να διαβάσει όλον τον Σίνγκερ στα ελληνικά. Μαραθώνιος. Πάντως καλό είναι να πλαισιωθεί και από άλλα έργα του ίδιου συγγραφέα η ανάγνωση του βιβλίου. Θα τα δω και θα σας πω. Οπότε ανακεφαλαιώνοντας να γράψω ότι μάλλον υπάρχει προηγούμενη απόδοση (;) και ο συγγραφέας εγγράφεται εκδοτικά στην ελληνική παραγωγή το 1981 (;). Ίσως το βραβείο Nobel το 1978 να προκάλεσε την έκδοση. 

Από το μέτωπο των ISBN κάτι που θα περίμενα (αντιγραφή από τη σχετική σελίδα):

«Μέσα στο μισοσκόταδο και τη βαβούρα των μεθυσμένων διέκρινε τη μοναδική ήρεμη φιγούρα, μια Ινδιάνα που στεκόταν δίπλα στο σπινθηροβόλο τζουκμπόξ. Είχε στραφεί προς τη μεριά του, ένα μεγάλο, περήφανο αλλά και κάπως περιπαικτικό πρόσωπο, κι αυτή ήταν η μοναδική φορά που χόρεψε με κάποιον μέσα στο νταβαντούρι ενός τζουκμπόξ. Παραμέρισαν ακόμα κι όσοι συνήθως κάνουν αμάν για καυγά, λες κι αυτή η γυναίκα, παρότι νέα ή μάλλον δίχως ηλικία, ήταν η γηραιότερη εκεί μέσα. Αργότερα βγήκαν μαζί από μια πίσω πόρτα στην παγωμένη αυλή όπου ήταν παρκαρισμένο το τζιπ της, στα πλαϊνά παράθυρα ζωγραφισμένα τα περιγράμματα των πεύκων της Αλάσκας σε μια άδεια λίμνη· χιόνιζε. Από απόσταση, χωρίς να έχουν αγγίξει ο ένας τον άλλο, παρά μόνο επιπόλαια χορεύοντας, του ζήτησε να πάει μαζί της, είχε ψαράδικο με τους γονείς της σ’ ένα χωριό κάπου μετά το Κουκ Ίνλετ. Κι εκείνη τη στιγμή κατάλαβε πως επιτέλους μια φορά στη ζωή του ήταν εφικτή μια απόφαση που δεν την είχε φανταστεί αυτός μόνος του, αλλά κάποιος άλλος».

Θα μπορούσε κανείς μέσα στη δίνη των ιστορικών εξελίξεων του 1989 που άλλαζαν μέρα με τη μέρα τον κόσμο μας να αποσυρθεί σε μια άκρη και να αφοσιωθεί σε ένα «τόσο εξωπραγματικό αντικείμενο σαν το τζουκμπόξ»; Τότε ακριβώς ο Πέτερ Χάντκε βρήκε σε ένα ξενοδοχείο της ισπανικής πόλης Σόρια τις προϋποθέσεις για αυτή τη φαινομενική αναχώρηση. Μαζί του είχε μόνο τα μόνιμα σύνεργα της γραφής: φύλλα χαρτί, μολύβια, γομολάστιχες. 
Με αφορμή απόμερα και συχνά αχρησιμοποίητα πια τζουκμπόξ ξετυλίγει στα μάτια του αναγνώστη απρόσμενα εξωτερικά και εσωτερικά τοπία. Σπάνια η περιγραφή μιας τοποθεσίας, μιας πόλης, μιας κουλτούρας συνδυάζεται τόσο καίρια με την εσωτερική αναδίφηση. Σ’ αυτό το αφήγημα ο κόσμος και ο ψυχισμός συναντώνται σε μια δυσεύρετη ισορροπία. Και πανταχού παρόν το ανομολόγητο αίτημα αυτής της σχεδόν βασανιστικής πρόζας: η ανθρώπινη επαφή, η οικειότητα, η αγάπη.

Ο Πέτερ Χάντκε γεννήθηκε το 1942 στην Καρινθία της Αυστρίας. Η μητέρα του ήταν σλοβενικής καταγωγής και ο πατέρας του Γερμανός στρατιώτης. Σπούδασε νομικά στο Γκρατς, αλλά διέκοψε τις σπουδές του το 1966, όταν δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Σφήκες. Την ίδια χρονιά ανέβηκε στη Φρανκφούρτη σε σκηνοθεσία Κλάους Πάιμαν το θρυλικό θεατρικό του Βρίζοντας το κοινό
Χαλκέντερος συγγραφέας, ο Χάντκε δημοσίευσε έκτοτε δεκάδες μυθιστορήματα, νουβέλες και θεατρικά έργα και θεωρείται πια ένας από τους κλασικούς μοντέρνους του 20ού αιώνα. Μετέφρασε επίσης ξένους συγγραφείς στα γερμανικά, μεταξύ άλλων τραγωδίες του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία. Το 2019 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. 

Από την Εστία, σε μετάφραση Σπύρου Μοσκόβου, κυκλοφορούν Η μεγάλη πτώση, Η ανέμελη δυστυχία, Η δεύτερη μάχαιρα, το Δοκίμιο για τον μανιταρομανή και το Δοκίμιο για το τζουκμπόξ. Θα ακολουθήσουν τα: Δοκίμιο για το αποχωρητήριο, Περί κοπώσεως και Περί επιτυχημένης μέρας

Πρόκειται για μετάφραση από τα γερμανικά του εξής τίτλου:https://www.suhrkamp.de/buch/peter-handke-versuch-ueber-die-jukebox-t-9… Από την παρουσίαση στα γερμανικά αντιγράφονται μερικές φράσεις στο κείμενο που μόλις διαβάσατε. Αξιόπιστες πληροφορίες θα βρει κανείς εδώ: https://handkeonline.onb.ac.at/node/1687 Το εξώφυλλο της γερμανικής έκδοσης είναι η πρώτη σελίδα του χειρογράφου. Τι είναι; Ένα πείραμα. Χαίρομαι που τη μετάφραση έχει αναλάβει ο Μοσκόβου. Θα περιμένω να το δω. Δεν θέλω να σας χαλάσω την έκπληξη, αλλά ένα αντικείμενο γίνεται κείμενο. Το τζουκμπόξ. 

Άσχετο, αλλά είμαι περίεργος αν ποτέ θα διαβάσω μια έρευνα για την απόδοση της κρατικής και ιδιωτικής επένδυσης στην έκθεση της Φραγκφούρτης σε βάθος χρόνου (μιας δεκαετίας έστω). Ποιος κερδίζει και τι. Έτσι, με αριθμούς. Μια ιστορία της εκπροσώπησης της χώρας, ιδίως σχετικά με ιστορικούς οίκους. 

tyflopoulos@istos.gr