Η ιστορία αυτή καθ’ εαυτήν, ως καθαρή γνώση, έχει διακοσμητική μόνο και έμμεση, σημασία για τη ζωή, ουσιαστική σημασία έχει ο ιστορισμός, η συνειδητή δηλαδή προσπάθεια για να διατηρηθούν οι αξίες του παρελθόντος ως απόλυτες, ή για να μετουσιωθούν και να γίνουν σπέρματα νέας ζωής.
Λαοί, που δεν έχουν συνείδηση του εγώ των και αυτοπεποίθηση, λατρεύουν κάθε τι ξένο και το μεταφέρνουν αυτούσιο στον εαυτό τους. Έτσι η ψευτοκλασική Ελλάδα του ΙΘ´ αιώνα είναι ταυτόχρονα και ξενολάτρισσα. Σε κάθε εκδήλωση της κοινωνικής και πνευματικής ζωής της βρίσκει κανείς τις δύο αυτές κύριες γραμμές, τυφλή αρχαιομανία και τυφλή ξενομανία, όπου και οι δυο εννοείται τάσεις στρέφονται στον εξωτερικό τύπο και όχι στην ουσία.
Αυτό που οι περισσότεροι ονομάζουν ατομικισμό του Έλληνα, είναι η έλλειψη κοινωνικής ηθικής αντίληψης, υποταγής του στενού ατομικού εγώ στο κοινωνικό ή εθνικό εγώ.
Ο δημοτικισμός είναι σήμερα [1931] πολύ πιο ύποπτος στην άρχουσα τάξη παρά πριν δέκα χρόνια. Ένας νέος επιστήμονας, που θα κρατούσε συστηματικά στην πράξη τις γλωσσικές του θεωρίες, θα φανέρωνε μ’ αυτό, πως επιμένει στο καθολικό ξύπνημα του λαού, άρα θα είναι κομμουνιστής.
Κάθε άνθρωπος, μπορεί να του τύχει ευκαιρία ή ανάγκη στη ζωή του να χρησιμοποιήσει τον έντεχνο προφορικό λόγο. Ο λόγος του ανθρώπου είναι σπαθί.
Η αυτοσυνειδησία λείπει στους λαούς, που δεν έχουν μνήμη.
Το δε οπισθοδρομικόν πνεύμα στρέφεται περί την κεντρικήν ιδέαν, ότι τα πάντα κείνται εν τη υψίστη τελειότητί των προς τα οπίσω. Επιμένει να κάμη τον Έλληνα να περιπατή με τα νώτα.
Ο μόνος τρόπος για να ζήσει και να πεθάνει κανείς σαν άνθρωπος, είναι να ζήσει και να πεθάνει για ένα ιδανικό.
Η τέχνη αισθητοποιεί τη συνείδηση των κοινωνικών ομάδων με τα δικά της ειδικά και τεχνικά μέσα.
Το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα μιας δημιουργικής εποχής είναι η θέση απέναντι του παρόντος.
Το τι αξίζει από το παρελθόν κρίθηκε πάντα στις δημιουργικές εποχές από το τι ήθελε το παρόν.