Skip to main content
Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024
6 Νοεμβρίου 1941
Βυζάντιος Περικλής

    Για τον Νοέμβριο δεν έγραψα ακόμη τίποτε. Πρώτα, γιατί ομολογώ πως δεν έχω τη ζωτικότητα που είχα πριν· εξακολουθώ ν’ αδυνατίζω. Δεύτερον, γιατί δεν έχω τίποτε το ιδιαίτερο να γράψω.
    Η ζωή (αν λέγεται αυτό ζωή) είναι στο ίδιο επίπεδο της δυστυχίας με τον περασμένο μήνα, με τη διαφορά πως ακριβαίνει κάθε μέρα περισσότερο· εκεί αίφνης που στα εστιατόρια το κρέας κόστιζε εκατόν εξήντα η μερίδα, μεμιάς ανεβαίνει διακόσιες σαράντα. Σήμερα αγοράσαμε καλαμπόκι εξακόσιες πενήντα δραχμές την οκά· προτού να έρθει ο στρατός της Κατοχής, κόστιζε δώδεκα...
    Εν τω μεταξύ, ο μισθός μου μόλις διπλασιάστηκε. Όλοι υποσιτιζόμαστε, και ο περισσότερος κόσμος  πεθαίνει της πείνας. Συχνά βλέπεις ανθρώπους ν’ ακουμπούν στον τοίχο από ζαλάδα ή από λιποθυμία, που τους έρχεται ξαφνικά από την εξάντληση.
    Μας ανήγγειλαν επισήμως ότι η Αμερική αγόρασε και πλήρωσε εννέα εκατομμύρια όσπρια, πενήντα χιλιάδες τόνους, και ότι θα διανεμηθούν στο λαό, κυρίως στην Αθήνα και στον Πειραιά· εντούτοις, ούτε τα πρώτα εκατό δράμια που επρόκειτο να δοθούν κατ’ άτομο δε δόθηκαν, και ψωμί μια δίνουν πενήντα δράμια, μια σαράντα, μια τριάντα, και καμιά φορά καθόλου.
    Δε νομίζω πως αυτό είναι δυνατόν να εξακολουθήσει το χειμώνα χωρίς να πεθάνει ο μισός κόσμος. Ευτυχώς ο Θεός μάς λυπάται και ο καιρός είναι θαυμάσιος ακόμη, μα τι θα γίνει με τους εξαντλημένους οργανισμούς μας όταν αρχίσει το κρύο;
    Τα νέα είναι συγκεχυμένα· φαίνεται πως προς το μέρος της Μόσχας και της Πετρούπολης η επίθεση των Γερμανών αναχαιτίστηκε και πως τα θύματα του πολέμου και του χειμώνα είναι φοβερά και για τους δύο εμπολέμους.
    Εδώ κυκλοφορεί το εξής ανέκδοτο:
    Κάποιος Ρωμιός γύρισε από τη Γερμανία, και φυσικά τον ρώτησαν πώς σκέπτονται οι Γερμανοί.
    – Να σας πω, απάντησε. Οι Γερμανοί είναι χωρισμένοι στα δύο, στους αισιόδοξους και τους απαισιόδοξους.
    – Και τι λένε οι αισιόδοξοι;
    – Οι αισιόδοξοι λένε: « Ό,τι και να κάνουμε, θα νικηθούμε».
    – Και οι απαισιόδοξοι;
    – Αυτοί λένε: «Όλο λέτε, πότε όμως θα νικηθούμε;»
    Εμείς πάντως αρχίζουμε και σκεπτόμαστε αν θα ζήσουμε να δούμε την ευλογημένη μέρα της ελευθερίας.

(από το βιβλίο: Περικλής Βυζάντιος, Η ζωή ενός ζωγράφου. Αυτοβιογραφικές σημειώσεις, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1994)