Όταν, επιστρέφοντας σώος στην Αθήνα, από το Αλβανικό Μέτωπο (αρχές Μαΐου 1941), εσυμμάζεψα τις ημερολογιακές «σημειώσεις» μου, του επίστρατου και «πολεμιστή» (από τις «φρουρές» μου του υλικού, στο άλσος Κηφισιάς έως το Μέτωπο της Αλβανικής Γράμποβας - Κορυτσάς), κι εκαταπιάστηκα να τις νοικοκυρέψω, δεν εσκεφτόμουν, καν, δημοσίευσή τους, σε μια δύσκολη περίοδο, σκληρής Κατοχής. Ήθελα όμως να φυλάξω κάπως τον «ίσκιο» αυτόν της ζωντανής λεπτομέρειας, για να μου αφηγείται και να του αφηγούμαι, αναβιωτικά, τα όσα αφορούσαν τους «Συνστρατιώτες» μου, τους Αξιωματικούς μας, και την αγχώδη ψυχολογία των πολεμιστών, ακόμη και των Ιταλών μας, απέναντι...
    Οι Σημειώσεις ξεχάστηκαν, για πολλά χρόνια, ακόμα και μετά την Κατοχή. Εμεσολάβησαν Μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία, Πανεπιστημιακή διδασκαλία στα Ιωάννινα (από το 1964) και Διεύθυνση του περιοδικού Λαογραφία (από το 1978).
    Πού και πού εθυμόμουν τις «Σημειώσεις» μου από την Αλβανία, και διερωτόμουν, ποια θα ήταν η τύχη τους. Τις διάβαζα δοκιμαστικά, κι έβλεπα, βέβαια, αφηγήσεις άλλων συνθηκών ηλικίας μου, αλλά και αισθάνθηκα (όπως όλοι οι Μνημονευματογράφοι), ότι δεν είχα δικαίωμα να τις αφανίσω, σεβόμενος τόσο το ιστορικό χρέος μου, ως αυτόπτου και συμβιωμένου, με χιλιάδες στρατευμένους υπερασπιστές της σε μεγάλον κίνδυνο Πατρίδας μας (που πολλοί τους έμειναν «νεκροί», στους άξενους χώρους της Αλβανίας), όσο και το άλλο χρέος, της εθνικής «πληροφόρησης» των παλαιών προς τους νεώτερους.
    [...]
 
Δημ. Σ. Λουκάτος