Σιγά σιγά οι εβδομάδες γίνονται στρογγυλές και μπαίνει μια τάξη στο βιβλιογραφικό δελτίο. Από Δευτέρα σε Κυριακή λοιπόν της εβδομάδας που σβήνει σήμερα, πέντε Ιουνίου του 2022.
Ας ξεκινήσω από τα προσεχώς αυτήν τη φορά. Πρόκειται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά από το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης ένα βιβλίο που πρωτοτυπώθηκε στα αγγλικά το 1971 (δεύτερη έκδοση 1974). Στον τίτλο του αξιοποιείται μια έννοια που δίνει τον τόνο στο έργο : η κοινοπολιτεία (commonwealth). Πλήρης τίτλος: Η βυζαντινή κοινοπολιτεία : η ανατολική Ευρώπη (500-1453). Υπάρχουν τρεις συντελεστές πέραν της μεταφράστριας : επιμελήτρια, επιστημονικός σύμβουλος και διορθώτρια. 616 σελίδες. Το βιβλίο διερευνά τις σχέσεις της Κωνσταντινούπολης με τον σλαβικό κόσμο. Βαλκάνια, κεντροανατολική Ευρώπη, βόρειος Καύκασος και Ρωσία. Έχει ενδιαφέρον η σύγχρονη ιστορική συγκυρία για την υποδοχή της παρούσας μετάφρασης. Να πω ότι το έργο έχει ξαναμεταφραστεί από τον Γιάννη Τσεβρεμέ το 1991 για τις εκδόσεις Βάνιας στη Θεσσαλονίκη. Μια βιβλιοκρισία αυτής της έκδοσης μπορεί κανείς να διαβάσει εδώ: https://www.greek-language.gr/periodika/mags/filologos/1995/80/129476
Σε όσα κυκλοφόρησαν ήδη τώρα. Το περίεργο δεν είναι που μεταφράστηκε Τόμας Μπέρνχαρντ (Βαδίζοντας, Κριτική : Αθήνα 2022), ούτε που ξαναμεταφράστηκε O Έφηβος του Ντασταγιέφσκη στην Άγρα (από την Ελένη Μπακοπούλου), αλλά ότι κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Έρμα σε νέα μετάφραση το εξαιρετικά σημαντικό έργο του Ζαμιάτιν με τίτλο Εμείς. Πρώτη μεταφράστρια η Αλίκη Αλεξανδράκη (1978) για τις εκδόσεις Πλέθρον (ανατύπωση Γαβριηλίδης 1992). Δεύτερη μετάφραση: Νίκος Αποστολόπουλος Αθήνα : Καινό 2010). Τρίτη μετάφραση: Ειρήνη Κουσκουμβεκάκη (Αθήνα: Εξάρχεια 2012). Το 2015 ακολουθεί θεατρική διασκευή στα ελληνικά σε μετάφραση Δαυίδ Μαλτέζε (Αθήνα: Νεφέλη). Και το 2017 ανατυπώνεται η μετάφραση της Κουσκουμβεκάκη από Έρμα και τώρα το βιβλίο ξανακυκλοφορεί σε νέα μετάφραση (Σοφία Αυγερινού) από τις ίδιες εκδόσεις. Πέντε μεταφραστές και μία θεατρική διασκευή σε σαράντα τέσσερα χρόνια. Στη Ρωσία πρωτοδημοσιεύτηκε ολόκληρο το 1988. Η πρώτη έκδοση ήταν στα αγγλικά το 1924. Το εμείς είναι ο πληθυντικός του εγώ. Και το θέμα του είναι η κατάκτηση και η δημιουργία ανθρώπινης ψυχής. Αυτό αποτελεί και το θέμα του μυθιστορήματος σε μια φράση. Μεταφραστική λογοτεχνία της κρίσης;
Οι εκδόσεις Κέλευθος έχουν αναλάβει να μεταφράσουν τον Massimo Recalcati στα ελληνικά. Η αυτοβιογραφία του αναγνώστη ψυχαναλυτή είναι η τελευταία προσθήκη. Σε αυτήν ο συγγραφέας αυτοψυχαναλύεται ως αναγνώστης. Και μας διηγείται τη ζωή του σε ένα βιβλίο ως ανάγνωση. Για τους ιταλομαθείς περισσότερα εδώ: https://www.massimorecalcati.it/pubblicazioni/198-a-libro-aperto-una-vi…
Ο Αντώνης Παπαρίζος επιμελείται έναν συλλογικό τόμο με δοκίμια για το θέμα Βλασφημία και τέχνη, πολιτική και ηθική στις έκδοσεις Παπαζήση. Πάντα επίκαιρο.
Μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον το βιβλίο για τη Σάσα Ντάριο που κυκλοφορεί στις εκδόσεις Άγρα με επιμέλεια Ιάσονα Τριανταφυλλίδη. Μου θυμίζει και την εξαιρετική αυτοβιογραφία της Καλής Καλό. Διαβάζεται παράλληλα με το βιβλίο του Δημήτρη Πρωτoπαπά που μόλις βγήκε από τις εκδόσεις 24 γράμματα και αφορά το δίδυμο Λογοθετίδη Πρωτοπαπά όχι μόνο στο θέατρο και τον κινηματογράφο αλλά και στην ζωή.
Τέλος ένα βιβλίο από ελληνικό εκδοτικό οίκο στα αγγλικά. Δημήτρης Λιβάνιος, Forging Identities. Studies in Religion, Violence and Nationalism in the Balkans (17th-20th centuries), Επίκεντρο : Θεσσαλονίκη 2022. Στον τόμο συστεγάζονται έντεκα μελετήματα του ιστορικού με θέμα τη βαλκανική ταυτότητα στο πέρασμα των τελευταίων τεσσάρων αιώνων.
Έβαλα πολλά αυτή την εβδομάδα και θα έβαζα ακόμη περισσότερα. Σκέφτομαι πάντοτε πόσα βιβλία μπορεί να διαβάσει κανείς σε μια βδομάδα. Για να δούμε.